Τι είναι δημόσια τέχνη;

Χειμερινό εξάμηνο 2020-21

Πάνος Κούρος, Καθηγητής

Ο δημόσιος χώρος δεν προϋπάρχει, αλλά αναδύεται από τις πρακτικές εκείνων που τον χρησιμοποιούν. Πώς παράγεται σήμερα το “δημόσιο” στην τέχνη, είτε στο χώρο αναφέρεται είτε στο κοινό; Με ποια μέσα, μεθόδους, θεωρίες η σύγχρονη τέχνη συνδέεται με την πόλη και τη δημοκρατία; Ποιες είναι οι διαμάχες γύρω από τη συμμετοχή του κοινού; Τι είναι μια «αγωνιστική δημόσια σφαίρα»; Σε τι διαφέρει ένα έργο στο δρόμο από ένα έργο στο μουσείο; Πώς θα κρίνουμε ένα έργο που “άθελά μας” συναντάμε στο δρόμο; Αρκούν τα αισθητικά κριτήρια; Γιατί χρειάζεται το δικαστήριο για να κρίνει αν ένα έργο όπως το Κεκλιμένο Τόξο του Serra μπορεί να παραμείνει σε μια δημόσια πλατεία; Πώς λειτουργεί το έργο σε σχέση με τον τόπο (site) και το πλαίσιο (context), κοινωνικό, ιστορικό, θεσμικό; Γιατί ένα έργο δημόσιας τέχνης μπορεί εξίσου να λειτουργεί σε ένα μουσείο ή ένα διαμέρισμα; Πώς μπορεί η σύγχρονη τέχνη στο δημόσιο χώρο να λειτουργήσει πέρα από το θεαματικό και μνημειακό, τον εξευγενισμό και το branding των πόλεων;

Στο μάθημα θα τεθούν κυρίως ερωτήματα γύρω από τη δημόσια τέχνη σήμερα, μια περιοχή που συνδέει την σύγχρονη τέχνη και την αρχιτεκτονική, που συνορεύει με πεδία όπως οι αστικές σπουδές, η κοινωνική γεωγραφία και η πολιτική θεωρία, και καλύπτει ένα εύρος πρακτικών, ανάμεσα στις οποίες η αστική παρέμβαση, η περφόρμανς, το context και site-specific, συμμετοχικές και βασισμένες σε κοινότητες δράσεις, ο (hack)ακτιβισμός, η υπερταύτιση, τα τακτικά μέσα, η αρχειακή έρευνα, κ.α. Το μάθημα είναι σεμιναριακό, βασίζεται στη συζήτηση και η ενεργή συμμετοχή είναι απαραίτητη. Τα ερωτήματα προς συζήτηση τίθενται από τους ίδιους τους συμμετέχοντες, που καλούνται να μελετήσουν κριτικά τα σημαντικότερα πρότζεκτ καλλιτεχνών και ομάδων που εργάζονται στο δημόσιο χώρο και στη δημόσια σφαίρα.

Το μάθημα λειτουργεί συμπληρωματικά με το ARC-ΕΣ109 Ειδικό Εργαστήριο Τέχνης στο Δημόσιο Χώρο. Προτείνεται η παρακολούθηση των δύο μαθημάτων στο εξάμηνο, καθώς θα δώσει την ευκαιρία στους φοιτητές να αποκτήσουν μια καλή γνώση της συζήτησης γύρω από τη δημόσια τέχνη σήμερα, του ιστορικού και θεωρητικού πλαισίου των σημαντικότερων έργων, αλλά και να οργανώσουν τη δική τους δημόσια παρέμβαση σε τόπους της πόλης. Το πρώτο μάθημα θα διεξαχθεί διαδικτυακά την Δευτέρα 12 Οκτωβρίου στις 4 μ.μ.

Όσες-οι σκοπεύετε να παρακολουθήσετε το μάθημα, παρακαλώ στείλτε mail στο panos.kouros@ymail.com έως την Κυριακή 11 Οκτωβρίου.

Θα σας σταλεί στη συνέχεια η πρόσκληση συμμετοχής στο πρώτο μάθημα της Δευτέρας.