Επιβλέπων καθηγητής:
Βασίλης Παππάς, Kαθηγητής, Πανεπιστήμιο Πατρών

Μέλη Τριμελούς επιτροπής:  
Β.Κοτζαμάνης, Kαθηγητής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Ν.Πολυδωρίδης, Kαθηγητής, Πανεπιστήμιο Πατρών

Υποστήριξη: 2014

Σύντομη περίληψη διατριβής    

Ένα μεγάλο σύνολο ανθρωπίνων δραστηριοτήτων αναπτύσσεται, παρατηρείται και καταγράφεται στους αστικούς χώρους. Η επίδραση που ασκεί ο χώρος στην ανθρώπινη συμπεριφορά αλλά και η επίδραση της ανθρώπινης συμπεριφοράς που ασκείται πάνω στον χώρο είναι μια σχέση αμφίδρομη και αποτελεί σημαντικό στοιχείο για το σχεδιασμό. Συνεπώς, οι ήδη διαμορφωμένοι δημόσιοι αστικοί χώροι των σημερινών σύγχρονων πόλεων-μεγαλουπόλεων και οι κοινωνικό-οικονομικές αλλαγές που συντελούνται, συνιστούν μια πρόκληση για τους σύγχρονους σχεδιαστές του χώρου. Στόχος και κύριο ερευνητικό ερώτημα της έρευνας είναι η διερεύνηση της σχέσης αναφορικά με την χωρική κατανομή των εγκλημάτων ιδιοκτησίας (κλοπές, διαρρήξεις, ληστείες, απόπειρες) και των πολεοδομικών παραμέτρων του αστικού περιβάλλοντος στον οποίο τελούνται οι πράξεις αυτές. Η διεθνής βιβλιογραφία  (Shu, 2000, Keith, 1999) αναφέρει ότι, υπό προϋποθέσεις, πολεοδομικοί παράμετροι, όπως ο συντελεστής δόμησης, ο αριθμός ορόφων ενός κτιρίου, η απόσταση από το κέντρο της πόλης, το πλάτος του πεζοδρομίου, οι χρήσεις γης, κ.α. αποτελούν σημαντικά στοιχεία που συντελούν στον «ασφαλή» σχεδιασμό μιας πόλης. Στην Ελλάδα δεν έχει διερευνηθεί το ζήτημα αυτό (η διττή σχέση πολεοδομίας και εγκληματικότητας) παρά μόνο από την πλευρά της εγκληματολογίας. Ο σχεδιασμός των ελληνικών πόλεων – και η σχετική νομοθεσία – δεν λαμβάνει καθόλου υπόψη του αυτού του είδους τις σχέσεις και παραμέτρους, εφόσον δεν είναι γνωστός ο ρόλος και η συμβολή τους. Υπό το πρίσμα μιας ευρύτερης οπτικής, φαίνεται ότι οι εγκληματικές πράξεις είναι προϊόν ενός συνδυασμού κοινωνικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Λαμβάνοντας υπόψη τη δεδομένη κατάσταση, σε πολλές πόλεις της Ευρώπης γίνονται σημαντικές επενδύσεις σε μεγάλης κλίμακας έργων αστικής ανάπτυξης, που στην πραγματικότητα όμως δεν εξυπηρετούν το σκοπό για τον οποίο σχεδιάζονται, εφόσον οι υποκείμενες χωρικές δομές δεν έχουν εξεταστεί και φιλτραριστεί, από την σκοπιά της αποτροπής εγκληματικών πράξεων και συνεπώς δεν μπορούν να διασφαλίσουν βιώσιμες πρακτικές και πολιτικές και στην πραγματικότητα το πρόβλημα παραμένει. Αυτά είναι τα βασικά ερωτήματα που καλείται να απαντήσει η έρευνα διερχόμενη μέσα από την συστηματική ανάγνωση και ανάλυση της σχετικής διεθνούς βιβλιογραφίας, εξειδίκευσης της ελληνικής πραγματικότητας και χρησιμοποιώντας ως μελέτη περίπτωσης την πόλη της Πάτρας. Για την ανάλυση των χαρακτηριστικών της μελέτης περίπτωσης χρησιμοποιούνται τεχνικές στατιστικής και χωρικής ανάλυσης στηριζόμενες σε χωρικές βάσεις δεδομένων, Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών κα., ενώ η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος διέθεσε για την εκπόνηση της διατριβής τα απογραφικά δεδομένα παραβατικών συμβάντων (περίπου 5.490) που αφορούν το σύνολο τεσσάρων (4) ετών από το 2007 έως το 2010 για την πόλη της Πάτρας (Σχέδιο Πόλεως).

Κατάλογος παρουσιάσεων και δημοσιεύσεων στο πλαίσιο της διατριβής

1.    Βαγιώτα Σοφία,  “SPACE & CRIME: CASE STUDY CITY OF PATRAS”, Krakow’s 7th Conference of Young Scientists» που πραγματοποιήθηκε στην Κρακοβία της Πολωνίας, 27-29 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2012
2.    Βαγιώτα Σοφία, “Crime Mapping in urban areas: case study city of Patras”, AESOP JULY 2012, (Association of European Schools of Planning), ΑΓΚΥΡΑ, ΤΟΥΡΚΙΑ,  13-16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2012.
3.    Βαγιώτα Σοφία, «ΣΥΣΤΗΜΑ ΧΩΡΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΩΝ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: Η περίπτωση της Πάτρας», ΣΥΝΕΔΡΙΟ: Hellas GIS 2012, Athens, Greece, 17-18 ΜΑΙΟΥ 2012.
4.    Βαγιώτα Σοφία, «ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ»ΣΥΝΕΔΡΙΟ: «2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης», Βόλος, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, 24–29 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2009.